حضور گسترده گروههای تروریستی در خاک پاکستان و بی تفاوتی پاکستان نسبت به آنها نشان دهنده معامله ای پنهان بین این گروهها و دولت پاکستان است. از سوی دیگر این گروهها در حال پیگیری اهداف خارجی پاکستان هستند به صورتی که بخشی از آنها با نفوذ هند و بخشی دیگر با ایران مقابله میکنند.
در حال حاضر بیش از ده ها گروه تروریستی در پاکستان حضور دارند و آشکارا علیه سایر کشورهای منطقه اقدام به عملیات نظامی میکنند. از جمله این گروهها میتوان به القاعده، لشگر جنگوی، لشگر طیبه، شبکه حقانی، جیش محمد، لشگر اسلام، طالبان و طالبان پاکستان، داعش و گروه جندالله و جیش العدل اشاره کرد.
هر یک از این گروههای بخشی از عملیات خارجی پاکستان علیه همسایگان این کشور را در درست دارند. به صورتی که القاعده و شبکه های وابسته آن مسئولت عملیات علیه هند، داعش و طالبان مسئولیت عملیات علیه افغانستان و جندالله، جیش العدل و داعش مسئولیت عملیات علیه ایران را به عهده گرفته اند. نکته جالب توجه این است که این گروهها در حالی اقدام به حمله علیه منافع همسایگان پاکستان میکنند که سابقه گسترده ای از عملیات علیه پاکستان از سوی آنها به چشم نمیخورد.
حضور گسترده این نیروها در خاک پاکستان و بی تفاوتی پاکستان نسبت به آنها نشان دهنده معامله ای پنهان بین این گروهها و دولت پاکستان است. از سوی دیگر این گروهها در حال پیگیری اهداف خارجی پاکستان هستند به صورتی که بخشی از آنها با نفوذ هند و بخشی دیگر با ایران مقابله میکنند. این گروهها در افغانستان و کشمیر تمرکز خود را بر جلوگیری از نفوذ ایران قرار داده اند و در ایران نیز اهداف اقتصادی مانند بند چابهار را هدف قرار میدهند که در رقابت با بخش بندری پاکستان است و طرح همکاری ایران و هند در آن مطرح بوده است.
در این بین نکته جالب توجه این است که با وجود آشکار بودن همکاری گروههای تروریستی و پاکستان و حتی کشته شدن سربازان ایالات متحده امریکا توسط پراکسی های پاکستان در افغانستان، امریکا تمایلی برای تحریم پاکستان ندارد. تنها در سال گذشته با به نتیجه نرسیدن مذاکرات صلح میان امریکا و طالبان برخی از مقامات امریکایی خواستار فشار برروی پاکستان شدند.
به نظر میرسد که امریکا فعالیت گروههای تروریستی در پاکستان و حمایت این کشور از این فعالیت ها را به سود سیاست خارجی میداند و از این رو تمایلی ندارد تا پاکستان را با تحریم های تروریستی، تنبیه کند. چرا که در حال حاضر حضور گروههای مخالف ایران و همچنین هند، بخشی از ظرفیت منطقه ای امریکا برای مقابله با ایران و رقیب اقتصادی این کشور، هند را تشکیل میدهند.
در حقیقت گروههای حاضر در پاکستان صرفا در حال اجرای سیاست خارجی این کشور به شکل ترور در منطقه نیستند بلکه سیاست خارجی امریکا برای فشار بر ایران و هند نیز به نوعی به حضور این گروهها وابسته است. تا حدی که طرح ناامن سازی مرزهای جنوب شرق ایران از طریق فعالیت گروه جیش العدل و جندالله که از سویی عربستان و امریکا طرح ریزی شده است، از خاک پاکستان هدایت می شود.
تحت این شرایط موفقیت طالبان در افغانستان و تثبیت این گروه در این کشور، میتواند موجب گسترش فضای تروریسم در منطقه شود. به صورتی که گروههایی که پیش از این در پاکستان تجمع کرده بودند با طرح دستور اقدام علیه منافع ایران، روسیه، چین و هند در افغانستان نیز اقدام به ایجاد پایگاه کنند و ناامنی در طول مرزهای شرقی ایران، مرزهای آسیای میانه و چین نیز گسترده شود.
تجربه ثابت کرده است که طالبان برای حفظ منافع و شبکه بین المللی خود، ناگذیر است چنین بستری را در اختیار سایر گروهها بگذارد و ارتباط این کشور با پاکستان و برنامه منطقه ای ISI چنین امری را تبدیل به یک سناریوی امکان پذیر در آینده منطقه میسازد.
گرچه گروههایی همچون جندالله به دلیل قومی بودن فعالیت خود توانایی برای جذب نیرو از افغانستان را ندارند. اما این گروهها میتوانند از ظرفیتی که طالبان برای جا به جایی و فضای عملیاتی در اختیار آنها میگذارد برای عملیات در مرزهای شرقی ایران بهره ببرند. شکننده بودن امنیت در مرزهای افغانستان، فقدان نظارت، ظرفیت جا به جایی بین پاکستان و افغانستان و حمایت ISI توانایی عملیاتی گسترده ای را میتواند در اختیار این نیروها قرار بدهد.
منبع: مطالعات افغانستان
لینک مطلب: https://www.ansarpress.com/farsi/15805
تگ ها: